'Bewustzijn… een kans om zaken ten goede te keren' door: Leon van Houten / 28 februari 2006
'Spring, Summer, Fall, Winter… and Spring' een film van de regisseur Kim Ki-Duk laat de fasen in het leven van een monnik zien. De film is eenvoudig van opzet, met prachtige beelden en is doordrenkt van symboliek. Alle zaken die maar zouden kunnen afleiden van de essentie van het leven zijn weggelaten. Zoals de titel al verraadt gaat het om de cirkelgang van het leven, de terugkerende strijd met het leven: jeugdige onschuld, schoonheid, verleiding-jaloezie-woede-haat, inzicht-bewustzijn-wijsheid-gemoedsrust.
De film speelt zich af op een idyllische plek rond een meer in de hoge bergen. Midden op het meer is een huis gebouwd op een drijvend vlot waar een jonge monnik leeft met zijn leraar. De twee monniken hebben de beschikking over een bootje waarmee ze pendelen tussen het vlot en de omringende bergen. Voordat ze de kade op kunnen moeten ze eerst door een poort die de toegang tot de mensenwereld symboliseert. Het vlot met het huis zou je kunnen zien als een plaats waar rust en balans heerst. Een plaats voor verwerking en bezinning. Misschien symboliseert het wel onze geest.
Alle verstoringen van de rust van de jonge monnik ontstaan wanneer hij deze plek verlaat en de mensenwereld intrekt. Zo ook wanneer hij als kind (spring) uit onschuld een touw met een steen vastbindt aan een vis, een kikker en een slang. De leraar ziet dit maar grijpt niet in, laat het gebeuren. Later die nacht bindt de leraar ook een steen om het middel van het kind en moet het kind op zoek gaan naar de dieren om ze te bevrijden. Hier ervaart het kind zelf wat dit betekent. De kracht van de eigen ervaring wordt hier door de regisseur doeltreffend neergezet. Ook het in eerste instantie niet ingrijpen van de meester maakt hier onderdeel vanuit.
Als tiener (summer) komt de jongen in aanraking met de schoonheid, verleiding en gehechtheid wanneer hij een jonge vrouw ontmoet die voor genezing bij de twee mannen op het vlot verblijft. Uiteindelijk gaat hij de vrouw achterna wanneer zij na genezing het vlot verlaat.
Jaren later (fall) keert hij terug als dertiger wanneer hij uit jaloezie zijn vrouw heeft vermoord. De leraar hoort rustig zijn verhaal aan. Hij zit vol woede en agressie en wil op een moment zichzelf van het leven beroven. Dan grijpt de leraar in en geeft hem vele stokslagen en schrijft op het vlot een soetra (Boeddhistische tekst) die de jongen met zijn mes moet uitsnijden om zijn hart te zuiveren van jaloezie en agressie. Hij hervindt weer zijn innerlijke rust.
Hierna wordt hij door agenten meegenomen om zijn straf uit te zitten. De taak van de oude monnik zit er op en voelt dat zijn moment van sterven aanbreekt. Hij steekt zichzelf in brand op zijn boot. De boot die hem brengt naar zijn volgend leven. Hier zien we de slang verschijnen die de geest voorstelt die het lichaam verlaat en gaat liggen op de plaats waar hij zijn kleren heeft afgelegd.
Jaren later (winter) keert de jonge monnik weer terug na het uitzitten van zijn straf. We zien prachtig beelden van een bevroren meer en de omgeving.
Hij kijkt terug op zijn leven, een bezinningsperiode waarin hij rust, inzicht en wijsheid de kans krijgen om zich te ontwikkelen. Alle beelden komen weer terug: vrouw met een kind (hijzelf?), vis met de steen, de vrouw vindt de dood (zijn vrouw?). De lasten van zijn leven, verbeeldt met de steen die hij meesleept naar boven op de berg en kan daar zijn last afleggen en is bevrijd.
En dan begint het weer opnieuw bij de lente.
Al met al een prachtige indringende film waar je nog dagen aan blijft denken. Deze film laat je zien dat omgaan met verleidingen uiterst moeilijk is en zelfs desastreuze gevolgen kan hebben. Maar laat tegelijkertijd zien dat je een enorme potentie in je hebt waarbij je een bewustzijn kunt ontwikkelen om dit te keren.
Symboliek/vragen
De monnik hakt kleine overblijfselen van de verbrande monnik uit de boot. Dit zijn niet de tanden zoals de meeste denken, maar zijn condensaties van de geest van deze wijze monnik.
De soetra die de monnik uit moet graveren: een soetra is een boeddhistische tekst, hier een prajna (wijsheid) soetra. De soetra's zijn bedoeld om je te prikkelen. Als je ermee bezig gaat, betrekt op jezelf, je leven, je situaties, je gevoel... ontstaan vaak bijzondere inzichten. Het geeft een sleutel naar helder bewustzijn.
De jaargetijden:
Spring: Water rimpelloos: rust, evenwicht
Fall: water vol rimpels: onrust
Winter: bevroren: gestabiliseerde geest
Waarom neemt hij een vrouwelijke Boeddha mee naar boven?
Misschien wordt hier het vrouwelijke gesymboliseerd door het zorgende en het ontvangende. Deze vrouwelijke Boeddha zorgt voor het nieuwe leven (spring) en zorgt voor deze vallei.
Waarom slaat de oude monnik zijn leerling, terwijl boeddhisten tegen geweld zijn?
Dit doet de oude monnik uit mededogen. Zijn leerling wil zich beroven van het leven wat zwaarder wordt aangerekend dan het doden van een ander. De leraar grijpt hier in en geeft een duidelijk signaal dat dit niet kan. Je berooft jezelf niet van je kostbaar leven, waarin een kans ligt om je spiritueel te ontwikkelen. Om dit duidelijk te maken en de leerling tot inzicht te brengen zet de oude monnik in volle bewustzijn dit zware middel in.