'Woordenloze scènes die zo veel vertellen….' door: Gerda Baeyens / 22 maart 2005
Met ruim dertigen zaten we afgelopen maandag in het Oranje zaal van het nagelnieuwe ‘t Spectrum. Op het programma stond Himalaya, een Tibetaanse film.
Wie mij vooraf gezegd had dat ik meer dan anderhalf uur geboeid zou zitten kijken naar hoe een groep mensen uit een Tibetaans dorp een kudde yaks over de Himalaya jaagt, had ik voor gek verklaard. En toch was het zo… Intrigerend hoe een toch vrij vlak verhaal, voor zo’n intense film kan zorgen.
De cynische kijker zal de film waarschijnlijk reduceren tot de tocht van twee karavanen door de Himalaya heen: de ene karavaan zijn de jongeren van een stam, de andere de ouderlingen die willen bewijzen nog niet afgeschreven te mogen worden. Maar als je er open voor staat, dan biedt deze film je zoveel meer…. De strijd tussen eeuwenoude waarden en (bij)geloof enerzijds en vernieuwing anderzijds loopt als een rode draad door de hele film heen. Net zoals de generatiestrijd tussen jong en oud, de botsing tussen de oude Tinle en de jonge Karma.
Maar wat mij vooral ontroerden, waren de onderliggende vaak ingehouden emoties van de acteurs. De woordenloze scènes die zo veelzeggend waren…
De moeder die na jaren haar zoon terugziet en enkel haar voorhoofd tegen het zijne houdt om haar liefde te uiten daar waar westerlingen doorgaans uitbarsten in passionele reacties die vaak tegen melodramatik aanleunen.
De innerlijke strijd van de oude Tinle om te aanvaarden dat het tijd is voor verjonging. Het uiteindelijke besef van Karma dat vernieuwing pas waardevol is als het voortbouwt op de fundamenten van traditie en het verleden.
De samenhorigheid van de ouderlingen in een situatie op het scherp van de snede en de humor die hen ondanks alles nooit verlaat.
De schitterende rol van het Himalayagebergte als vijand én beschermer van de kleine karavaan trotse ouderlingen.
Het geluidloze vrijen tussen Karma en de weduwe van zijn beste vriend die dan ook nog eens de schoondochter van Tinle is. In het duister zie je enkel handen die in elkaar grijpen. Zo verhullend en tegelijkertijd zo suggestief.
Meer nog dan wat dan ook besefte ik eens te meer hoe goed wij het hier hebben. Eens te meer besefte ik hoe triviaal veel van onze beslommeringen zijn afgewogen tegen die essentie van het leven.
Wij zouden bijna vergeten dat er in deze tijden van versnelling en informatisering, nog hele stammen voortdurend bezig zijn met één enkele bekommernis, meteen ook wel de essentie van het leven nl. hoe in leven te blijven! Eventjes deed deze film me denken aan Touching the void, ook al een film over ‘overleven’. Alleen had de bergbeklimmer de keuze om al dan niet de bergen in te trekken. En die keuze hadden de ouderlingen van Tinle niet. Traag en met eindeloos geduld afgedwongen door de barre omstandigheden is hun jaarlijkse tocht door de Himalaya geen vrije keuze maar een kwestie van overleven.
"Himalaya" doet je heel even anders naar de wereld kijken.
Konden we dat gevoel maar wat langer vasthouden….